handleiding

handleiding 'hoe beledig ik (hopelijk onbedoeld) een persoon met een handicap?' Lees en leer hoe het niet moet.

Daarstraks kreeg ik een email om mee te werken aan het eindwerk van een student. Dat gebeurt wel vaker, en aangezien we andere mensen graag helpen, doe ik daar meestal ook goed mijn best voor. Deze keer ging het over een lijst met tien vragen, die ik schriftelijk mocht beantwoorden en doormailen. Tot daar allemaal geen probleem: been there, done that. Ik had de vragen namelijk nog niet onder ogen gehad.

Nu mag u me van mijn part overgevoelig vinden, maar de volgende vragen (gelukkig maar een deel uit het totale aanbod) vind ik getuigen van a) geen inlevingsvermogen in de leefwereld van iemand met een handicap b) totaal respectloos naar die persoon toe en c) absoluut demingrerend.

Dan moet je nog bedenken dat ik (en nu zwans ik niet) nog heel open ben over mijn handicap. Ik ben dat ook bewust, het is de enige manier om de mensen een relatief juist beeld van een handicap te doen krijgen. Voor mij geen probleem. Maar echt niet iedereen is zo open over zijn of haar handicap. Er zijn mensen die er problemen mee hebben om die te aanvaarden (ik heb er tenslotte ook minstens 10 jaar over gedaan) en dan vallen zo'n vragen niet in goeie aarde.

om welke vragen gaat het nu?
-
1. Wat mis jij allemaal in het leven door je handicap?
Als je niet snapt wat daar mis aan is, sorry maar dan denk ik echt niet dat we nog lang vrienden kunnen zijn. Ten eerste impliceert die vraag dat we door een handicap te hebben iets zouden missen in ons leven, wat ik toch al een heel straffe uitspraak vind. Precies of we zijn niet heel of zo. Natuurlijk missen we wel es dingen, maar dat zijn mijns insziens toch geen levensnoodzakelijke dingen, en als dat wel zo is dan ben je meestal wel creatief genoeg om een oplossing daarvoor te vinden. Sorry, maar ik vind echt wel dat mijn handicap mijn leven heeft verrijkt ipv verarmt, en ik denk dat dat voor de meeste van jullie die regelmatig met me omgaan ook wel geldt.. Je leert in iemand anders zijn schoenen staan, al gaat het maar om 'is dat toegankelijk', 'zijn daar trappen'?

Geloof me helaas als ik zeg dat het nog erger wordt.
1. Hoe reageren vreemde mensen op straat?
De reacties van vreemden zijn meestal heel negatief, onplezant, of ronduit schokkend. Ik heb daar persooonlijk enorm iets tegen, maar ik begrijp ze wel. Je leert pas omgaan met mensen met een handicap als je ze leert kennen, zelfs ik heb op kot heel wat bijgeleerd over andere handicaps. Mensen die nog nooit zo iemand hebben gezien, reageren stereotyp. Ze denken ook heel stereotyp. Maar vergeef mij dat ik niet iedere kleine die zijn mama luidop vraagt : 'mama, waarom heeft die drie benen' heel mijn levensgeschiedenis ga vertellen. Mensen die het willen weten, die moeten het maar vragen, ik zal het altijd vertellen. Mensen die het vind ik moeten weten, vertel ik het wel zelf. Maar ik hoef toch het allerallerpersoonlijkste van mezelf aan een of andere onbekende vertellen? kan het moeilijk op mijn voorhoofd laten tatoeëren of zo he.
Natuurlijk, ik heb een raar soort handicap. Ik weet het. Best wel lastig, want ik pas niet in een hokje. Mensen zien rolstoel, en denken 'kan niet stappen'. Jammer, want ik kan het wel. o wee als je dan es rechtstaat.. Mensen zien rolstoel en denken : 'heeft mentale achterstand'. Jammer, ik niet. Ik zit in 1e lic. Germaanse Talen zelfs.. Mensen zien rolstoel en denken 'kan niet voor zichzelf spreken'. Jammer, want ik kan het wel.
Mensen zien kruk en denken 'oh, die heeft iets gebroken'. Jammer, want ik heb geen gips. Mensen zien kruk en denken 'tijdelijk'. Zeer hardnekkig uit te roeien, ik kom nog regelmatig mensen tegen die me vragen wanneer ik nu eindelijk zonder kruk kan. Jammer, het antwoord is hier hoogstwaarschijnlijk : dit is voor de rest van mijn leven. Zulke reacties kwetsen, en dat allemaal bovenhalen kwetst dubbel.

en nu de laatste :

Heb/had je bepaalde hobby’s die je nu niet meer kan uitvoeren?
Als het al zo is dat je door je handicap dingen niet meer kunt, dan wil je daar meestal niet zo botweg mee worden geconfronteerd, of je gaat er gewoon volledig tegenin en blijft er in geloven dat het toch kan. (de Marc Herremans- manier) Deze vraag impliceert als beste wat ik bedoel met gebrek aan respect. Het is echt zo 'effe zout in de wonde strooien' en dat kan hopelijk niet de bedoeling zijn geweest. Ik zeg niet dat je mensen met een handicap als porseleinen poppen moet behandelen, maar mensen die vaak met mensen met een handicap omgaan, krijgen volgens mij kippevel (in de negatieve zin) van dat soort vragen. Het is duidelijk dat zo iemand niet bekend is met de leefwereld van iemand met een handicap. En voor je het je zou afvragen: dit heb ik niet gereageerd. dit zijn persoonlijke bedenkeningen...